Ως Πολιτιστικό Πρόγραμμα ορίζεται κάθε δημιουργική διαδικασία που έχει ως αντικείμενό της την ανάδειξη και προώθηση στοιχείων πολιτισμού. Μέσα από τη διαδικασία του Πολιτιστικού Προγράμματος οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τον κόσμο της δημιουργίας και αποκτούν συνείδηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Αξιολογούν τα πολιτιστικά επιτεύγματα ως προϊόν της ανθρώπινης συλλογικής προσπάθειας και κατανοούν καλύτερα τη σημασία της συνεργασίας. Η γνώση του παρελθόντος γίνεται κινητήρια δύναμη για νέα δημιουργία, ώστε να αποτελέσουν οι ίδιοι οι μαθητές μέρος του πολιτισμικού γίγνεσθαι και να γίνουν δρώντα άτομα.

Ένα Πολιτιστικό Πρόγραμμα δεν είναι μόνο μία απλή και άπαξ γενόμενη εκδήλωση ή επίσκεψη. Έχει το χαρακτήρα της εξέλιξης, της συνέχειας και της διάρκειας. Κάθε Πολιτιστικό Πρόγραμμα σχεδιάζεται στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς και διαρκεί τουλάχιστον ένα πεντάμηνο.

Για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των Πολιτιστικών Προγραμμάτων οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συνεργάζονται με Επιστημονικά και Ερευνητικά Ιδρύματα εποπτευόμενα από το ΥΠΕΠΘ ή το Υπουργείο Πολιτισμού, Μουσεία, Κυβερνητικούς Φορείς (όπως Υπουργεία, Γραμματείες, Νομαρχίες, ΟΤΑ), Επιστημονικές Ενώσεις Εκπαιδευτικών, Επιμελητήρια, ΔΗΠΕΘΕ.

Στόχοι των πολιτιστικων προγραμμάτων

• Βασικός στόχος ,σύμφωνα με την επίσημη πολιτεία , είναι η «αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς των μαθητών, η ενίσχυση της υπευθυνότητας, της αυτοπεποίθησης, της προσωπικότητας και της ικανότητας του μαθητή για την υιοθέτηση θετικών τρόπων και στάσεων ζωής». Στους στόχους που αφορούν άμεσα τους μαθητές μπορούμε να προσθέσουμε την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την κοινωνικοποίηση και δραστηριοποίησή τους με την ανάληψη πρωτοβουλίας ώστε να οδηγηθούν στην αυτοπραγμάτωση και την παραγωγή γνώσης.
• Ανανεώνουν και εκσυγχρονίζουν τη διδακτική διαδικασία με την εισαγωγή νέων στρατηγικών, μεθόδων, υλικών.
• Προωθούν ένα σχολείο- δίκτυο ανάπτυξης σχέσεων και επικοινωνίας μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών όλων των ειδικοτήτων, γονέων, τοπικής κοινωνίας, φορέων και άλλων σχολείων της χώρας ή και άλλων χωρών (π.χ. Comenius).
• Περιορίζουν την ομοιογένεια και το συγκεντρωτικό χαρακτήρα της ελληνικής εκπαίδευσης και διευρύνουν την αυτονομία και την αποκέντρωση της σχολικής μονάδας

Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που τα καθιερώνει, ως πολιτιστικό πρόγραμμα ορίζεται κάθε δημιουργική διαδικασία που έχει ως αντικείμενό της την ανάδειξη και προώθηση στοιχείων πολιτισμού όπως:

• σύνθεση πληθυσμού
• κοινωνική και οικονομική οργάνωση
• πεποιθήσεις, αντιλήψεις, ιδέες ( κοινωνία, ιδεολογία,
• θρησκεία κ.λ.π. )
• κοινωνική συμβίωση – επικοινωνία
• γλώσσα
• ήθη, έθιμα, τελετουργίες
• επαγγέλματα, υπηρεσίες
• οικογένεια
• σχολείο
• γειτονιά
• ξενοφοβία – ρατσισμός
• σχέσεις των δύο φύλων
• αστυφιλία
• βία
• ανεργία
• τεχνολογικά επιτεύγματα
• αρχιτεκτονήματα
• καλλιτεχνικά δημιουργήματα
• αντικείμενα καθημερινής χρήσης